Najranije doba stakla
Kako je čovek vrlo rano, još u mlađem kamenom dobu, otkrio visoke temperature, koje je bio u stanju da sam stvori, moguće je da je bio u stanju da stvori i materijal sličan staklu, jer su mu osnovni elementi za njegovo spravljanje bili na dohvat ruke. Pesak, krečnjak i soda. Brojni arheološki nalazi dokazuju prisustvo materijala, nalik staklu i datirani su na starost od 9000 godina u prošlost.
Mnogi istoričari saglasni su, da su u drevnom Egiptu i na područiju Mesopotamije bile razvijene brojne radionice za izradu predmeta od stakla za potrebe sveštenika, vladara i bogatih plemića.
Staklo kod rimljana
Tek u periodu vladavine Rima staklo je masovnije izrađivano i korišćeno za prekrivanje otvora na građevinama, prozorima u drvenim ramovima. Rimska uzrada stakla se bazirala na modelu preuzetom od starih Grka, koji su vremenom usavršili, ali i ovako poboljšano staklo je bilo i dalje debelo i neprozirno. Najrazvijenije radionice za izradu stakla su bile u oblastima Akvilije i Kalpinije.
Propašću zapadnog rimskog carstva, krajem petog veka, primat za proizvodnju stakla preuzela je Vizantija i postupak izrade obojenog stakla je poboljšan. Naročito se velika pažnja poklanjala izradi vitražnog stakla za potrebe oblaganja prozora pravoslavnih crkava širom prostranog vizantinskog carstva.
U isto vreme, pod uticajem i nasleđem Mesopotamije, na područiju Persiskog carstva, razvila se proizvodnja stakla u gotovo svim arapskim oblastima o čemu svedoči i zapis u knjizi persiskog hemičara Jabir ibn Hajana u knjizi “O skrivenom biseru“ u kome je naveo 46 originalnih recepata za pravljenje obojenog stakla.
Staklo u srednjem veku
Već na početku srednjeg veka staklarstvo se izdvojilo od ostalih zanatskih veština po korisnosti i finoći svojih proizvoda i moglo se dalje razvijati samo u stabilnim i bogatim društvima. Na samom početku jedanaestog veka, Venecija se, kao dominantna pomorska i trgovačka sila nametnula kao središte proizvodnje stakla koje je postalo prozračnije od svih do tada poznatih.
Na ostrvu Murano, Mlečani su u posebnim radionicama proizvodili, tehnikom duvanja, najrazličitije predmete od stakla i po svom kvalitetu su postali čuveni po svim evropskim državama. Muransko staklo je bilo neprevaziđeno po lepoti i kvalitetu, ali i po vrenosti. Prodaja staklenih proizvoda sa ostrva Murano znatno je doprinosila ukupnom bogatstvu Venecije. Tajna recepta spravljanja mase iz koje se duvanjem proizvodilo staklo se strogo čuvala pod pretnjom smrtne kazne.
Vitražno staklo
Najpoznatiji proizvod sa ostrva Murano je bilo vitražno bojeno staklo za ispunjavanje otvora na crkvama i katedralada širom zapadno hrišćanskih država, a ovim staklom su bili zatrti i prozori na mnogim dvorovima vladara i pripadnika visokog plemstva, između ostalih i dvor srpskog despota Đurđa Brankovića u Smederevu.
Najstarije očuvano vitražno staklo proizvedeno na ostrvu Murano nalazi se na prozoru Augzburške katedrale podignute 1065. godine, poznato kao Prorokov prozor.
Tajna proizvodnje muranskog stakla i pod pretnjom smrtne kazne se nije mogla sačuvati, te se početkom XIV veka raširila Evropom i nastavila da se usavršava. U Francuskoj su nastale radionice koje su usavršile sastav mase od koje se i dalje duvanjem dobijalo staklo. Ovaj metoda je nazvan krunsko staklo jer je bilo mnogo prozračnije i glatkije od muranskog stakla. Kod izrade krunskog stakla su se mehurići stakla ravnali u male krugove duž prozorske ploče i u masu se nije dodavalo gvožđe i olovo, pa je stako nastalo ovom metodom postalo glatkije i prozračnije.
I pored postojanja sve više zanatskih radionica za izradu stakla i sve učestalije upotrebe, proizvode od stakla su mogli sebi da priušte samo retki i bogati.
Duvanje u XVIII veku
Razvojem industrije i dalje upotrebe tehnike duvanja u XVIII veku staklena masa se duvanjem, sada kroz staklarsku lulu, najpre rastanjila u cilindar kome su se odrezivale obe kape i tako nastali cilindar bi se razao po dužini i na drvenom stolu bi se tako dobijemo staklo valjalo u ravnu ploču. Ovo je omogućilo masovnu proizvodnju i staklo je postalo dostupnije širokom broju ljudi.
Dvadeseti vek i staklo
Tek početkom dvadesetog veka se razvio postupak mašinske izrade stakla izvlačenjem staklenih traka iz kade za topljenje. Za ovaj postupak izrade stakla zaslužan je belgijanac Fourcault.
Šezdesetih godina dvadesetog veka razvio se industriski postupak poznat pod imenom plutajuće staklo. Ovako dobijeno staklo imalo je najoptimalnije optičke karakteristike i našao je široku primenu postajući dostupan svima.
Do ovog vremena, pored metode duvanj, razvio se i metod kojim je dobijano kristalno staklo. Ova metoda se sastojala u livenju staklene mase i naknadnim brušenjem i poliranjem. Ova metoda se pokazala kao najbolja kod izrade ogledala.
Savremena proizvodnja stakla
Pronalasci i nove tehnologije u savremenoj proizvodnji stakla razvili postupak izrade stakla poznatog pod imenom float, plutajuće staklo i ispunjen je vekovni prohtev da staklo bude svima dostupno po prihvatljivoj ceni i visokom kvalitetu.
Svedoci smo vremena kada se upotrebom novih materijala i tehnologija stvaraju sve savršeniji oblici stakla koji nalaze primenu u svim delatnostima i proizvodima ljudskog uma.
